සැළලිහිණි සංදේශ කාව්‍ය රචනා කරන ලද මහා කවි ෂඩ්භාෂා පරමේශ්වර තොටගමුවේ ශ්‍රී රාහුල මාහිමියන් වැඩ වාසස්ථානය කළ විහාරස්ථානය ලෙස තොටගමු රත්පත් වෙහෙර හැඳින්විය හැකිය. 15 වන සියවසේ උසස් විද්‍යා පීඨයක් ලෙස තොටගමු විජයබා පිරිවෙන මෙම විහාරස්ථානය වටා පැවතීම සුවිශේෂි කරුණක් වෙයි. අදටත් මෙම පිරිවෙණ මෙම විහාරයේ පවත්වාගෙන යනු ලබයි.






Powered by දහම් විල

මුතියංගන රජමහා විහාරය

ඌව පළා‍තේ බදුල්ල දිස්ත්‍රික්ක‍යේ බදුල්ල නගර මධ්‍ය‍යේ පිහිටා ඇත.

කොළඹ - බණ්ඩාර‍වෙල මාර්ග‍යේ ‍හෝ මහනුවර නුවර එළිය මාර්ග‍‍යේ බදුල්ල නගරයට පැමිණ මඩකලපුව මාර්ග‍යේ මද දුරක් ගමන් කල විට මාර්ග‍යෙන් දකුණු පසට වන්නට පිහිටා ඇත.

බදුල්ල ප්‍ර‍‍දේශ‍‍යේ පුජනීය ස්ථාන අතුරින් ප්‍රමුඛස්ථානයක් ගන්නා ‍මෙම ස්ථානය ‍‍සොළොස්මස්ථාන අතරින් එකකි. ජනප්‍රවාද‍‍යේ සඳහන් වන්‍‍නේ මුතු බවට පත් වු බුදුන්‍‍‍‍ගේ දා බිදු ‍‍හෙවත් මුත්තක ධාතූන් ‍‍‍මෙහි තැන්පත් කළ බවයි. බුද්ධෝ‍‍ඝෝෂ හිමියන්‍‍‍ගේ  සමන්තපාසාදිකා අටුවාවට අනුව බුද්ධත්ව‍යෙන් අටවන මස ‍වෙසක් ‍‍පො‍‍හෝ දින ලංකාවට වැඩි ‍‍තෙවන ගම‍නේ දී බුදුරදුන් ‍මෙම ස්ථානයට වැඩම කළ බවයි. මජ්ජිම නිකායට අයත් අටුවාවක මලිය‍‍දේව රහතන් වහන‍්සේ විසින් ‍‍මෙම ස්ථාන‍‍‍යේ චරක්ඛ සුත්‍රය ‍දේශනා කළ බව සඳහන් ය. තවත් ජනප්‍රවාදයකට අනුව ‍‍දෙවන පෑතිස් රජු විසින් ‍මෙහි ‍‍දෙතිස්ඵල ‍බෝධියක් රෝපණය ‍‍කොට ‍චෛත්‍ය ද විශාල ‍‍කොට සාදවා ති‍බේ.
විහාර ප්‍ර‍‍‍වේශ‍‍යේ ‍‍‍තොරණ,‍ චෛත්‍යය, විහාර මන්දිරය සහ අෂ්ඨඵල බෝධිඝරය ‍මෙහි සුවිශේෂී ‍අංගයන් වේ. සමාධිගත බුද්ධ රූපයක් මධ්‍ය‍යේ ‍දෙපස ‍‍මොණර රූප 02 කින්ද යුත් ‍මෙහි ඇති මකර ‍‍තොරණ වි‍‍‍ශේෂත්වයක් හිමි කර ගනී. ගල් පුවරු, ගල් කණු සහ වෙස්සන්තර ජාතකය පිළිඹිබු කරන ‍‍පෙතිකඩ සිතුවමක් මෙහි වේ. ‍‍‍පෙරහරින් නමුණුකුල කන්දට මෙම ‍පෙතිකඩ ‍‍ගෙන යාමෙන් වර්ෂාව ඇති වන බව කියයි. පුරාවිද්‍යා ආරක්ෂිත ස්මාරකයක් ‍‍ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති ‍‍මෙම ස්ථානය 1979 පුජා භූමියක් ‍‍ලෙස නම් කර ඇත.

කලුගලෙන් කරන ලද ලොව එකම ස්තූපය

කලුගලෙන් කරන ලද ලොව එකම ස්තූපය
සර්වඥ කේශ ධාතූන් වහන්සේලා තැන්පත්කර ඇති තනි කලුගලෙන් කරන ලද ලොව එකම ස්තූපය හලාවත මාදම්පේ සේනානායකාරාමය. බුදුරදුන්ගේ කේශධාතු නිදන් කර ඇති මෙම චෛත්‍ය ඉදිකරවන ලද්දේ මාදම්පේ වාසල වලව්වේ වික‍්‍රම ලෝරන්ස් මැන්දිස් විජයගුණරත්න රාජකරුණා සේනානායක වාසල මුදලිතුමා හා වික‍්‍රම ඩොරිස් සේනානායක මැතිනිය විසිනි. ජය ශ්‍රී මහා බෝ වහන්සේගෙන් ලබාගත් පූජනීය බෝ අංකුරයක් ද 1937 දී රෝපණය කරන ලදී.